Zigbee

Hoewel ik een voorkeur heb voor bedrade oplossingen in plaats van draadloze, ben ik er niet aan ontkomen: de kant- en klare oplossingen van Philips en Ikea zijn te goed om te negeren, en de tasmota software maakt de WiFi schakelaars van Sonoff en andere merken erg aantrekkelijk. De producten van Ikea en Philips Hue maken gebruik van het zigbee protocol, en tot nu toe betekende dat voor elk merk een aparte 'gateway', als vertaaldoos tussen mijn netwerk en het zigbee protocol:

 

Nu kwam ik andere zigbee producten tegen, zoals deze temperatuur- en luchtvochtigheidsensor:

Deze werkt natuurlijk ook weer via een aparte gateway, maar daar had ik niet zo'n zin in, dus ik ging op zoek naar alternatieven.

Zigbee is een open protocol, ondersteund door de 'Zigbee Alliance', waar alle fabrikanten bij aangesloten zijn. Het is dus mogelijk om alle zigbee apparaten middels de juiste hardware aan te sturen, onafhankelijk van de fabrikant. Home Assistant ondersteunt dit, onder de naam 'Zigbee Home Autiomation'. Er wordt een ruim aanbod aan zigbee modules ondersteunt, en ik koos een adapter voor de raspberry pi, de 'Elelabs Zigbee Raspberry Pi Shield':

Deze kan simpelweg op de raspberry pi worden geklikt, al is de software aansluiting nog wel een lastig iets: hij maakt namelijk gebruik van een seriële poort die standaard wordt gebruikt voor debugging, dus die moet eerst worden uitgeschakeld, middels het 'raspi-config' programma in Raspbian.

Daarna is de zigbee interface beschikbaar via een seriële poort, en dat is dan ook de enige configuratie in home assistant:

Vervolgens kun je alle zigbee apparaten verbinden, de procedure is voor elk merk apparatuur verschillend. Zo kon ik bijvoorbeeld de Philips Hue apparatuur verbinden door ze simpelweg uit de Philips Hue app te verwijderen, even later verschijnen ze dan in het integratiescherm.

Op deze manier kon ik succesvol de volgende apparatuur koppelen:

• Philips Hue lampen
• Philips Hue bewegingsmelder
• Philips Hue dimmerknoppen
• Ikea Tradfri rolgordijnen
• Blitzwolf temperatuur- en vochtigheidssensor

Op deze manier kon ik dus beide gateways verwijderen, en ook de integraties binnen Home Assistant, en is alles op dezelfde manier aangesloten. Aangezien zigbee apparaten samen een 'grid' vormen, is hiermee de betrouwbaarheid ook een stuk toegenomen.

Update: in de laatste versie van Home Assistant zit een visualisatie hulpmiddel om het Zigbee netwerk te laten zien:

In dit overzicht zijn de rondjes apparaten die als 'endpoint' functioneren (dus zonder het signaal te kunnen doorgeven), de ovalen zijn apparaten met 'router' functie (meestal apparaten die een vaste voeding hebben), en de rechthoek is de centrale 'coordinator', het 'Zigbee Raspberry Pi Shield'.

Zo is dus goed te zien hoe er een 'mesh' ontstaat, met meerdere verbindingen, waardoor de communicatie veel betrouwbaarder is dan met bijvoorbeeld WiFi of Bluetooth, waar alle communicatie met de centrale 'hub' moet gebeuren.