Een airco gebruiker als verwarming

Airco als verwarming

De meeste huizen in Nederland worden verwarmd met gas, en in veel gevallen middels Centrale Verwarming: een CV-combiketel op aardgas, die zorgt voor warm water voor de badkamer en verwarming middels radiatoren.

In het kader van de energietransitie wilde ik in mijn huis overgaan op elektriciteit voor de verwarming, en een mogelijkheid daarvoor is gebruik maken van airconditioning voor zowel koelen als verwarmen. Niet alle airconditioning is hiervoor geschikt, maar met een beetje zoeken vindt je wel een aantal merken die dit kunnen realiseren.

Inmiddels heb ik mijn huidige huis op 3 verdiepingen airco units, met in totaal 2 buitenunits en 4 binnenunits. Ik kwam bij het gebruik hiervan wel een paar rare zaken tegen, die in de praktijk soms voor verwarring kunnen zorgen.

De bediening

Bij de installatie van de airco werden afstandsbedieningen geleverd, deze zagen er als volgt uit. Ze zijn voorzien van een duidelijk display, waar de temperatuur zichtbaar is en de verschillende instellingen, en tevens de dag en tijd. Ik was hier erg blij mee, en ik had hier hoge verwachtingen van:

• de afstandsbediening laat de huidige status van de airco-unit zien
• de huidige temperatuur, het ingestelde programma, en de datum en tijd van de unit zijn af te lezen en in te stellen
• omdat het systeem uit meerdere units bestaat, heeft elke afstandsbediening een unieke koppeling met een specifieke unit

Helaas bleken al deze verwachtingen niet te kloppen; omdat ik mijn airco systeem wilde koppelen aan mijn domotica, had ik gekozen voor binnenunits met een wifi controller. Na wat onderzoek bleek dat deze units (Daikin) prima werkten middels een integratie binnen Home Assistant. Deze koppeling werkt bi-directioneel, zodat ik zowel de status kon uitlezen als de units bedienen. Zelfs het energieverbruik wordt gemonitored, zodat ik het ook nog kon toepassen in mijn streven tot energiebesparing.

Na wat tests kwam de 'reality check': de afstandsbedieningen bleken een aantal serieuze beperkingen te hebben:

• Er is GEEN terugkoppeling tussen de afstandsbediening en de airco-unit: het gaat om eenzijdige communicatie tussen de afstandsbediening en een unit die in zicht is van de afstandsbediening, gewoon via infrarood. De status van de airco wordt dus niet teruggekoppeld aan de afstandsbediening.
• De afstandsbedieningen zijn generiek: elke afstandsbediening kan elke unit aansturen die in het zicht van de infrarood zender is.
• Alle instellingen zijn lokaal, zaken als temperatuur, modus, of het ingestelde programma bestaan alleen op de afstandsbediening en worden als zodanig naar de unit gestuurd.

Het kwam er op neer dat als ik dus bijvoorbeeld de airco unit aanzette middels de Wifi aansturing (er is natuurlijk ook een app voor), en ik daarna met de afstandsbediening de unit wilde aanzetten, de unit de huidige instellingen van de afstandsbediening overnam. Vaak werden deze instellingen ook niet direct gecommuniceerd naar de Wifi controller, zodat er een verschil ontstond tussen de werkelijke status en de status in de app (of in Home Assistant).

Operationele beperkingen

Bij gebruik van de airco kwam ik nog een aantal zaken tegen die voor een uitdaging zorgden:

1. De werkingsmodus: elke airco binnenunit kon op verschillende manieren gebruikt worden, zoals koelen, verwarmen, drogen, blazen, maar ook een 'automatische' modus, die zowel kon koelen als verwarmen.
2. Omdat er meerdere binnenunits op 1 buitenunit waren aangesloten, moesten alle binnenunits op dezelfde modus staan qua koelen of verwarmen. Het was niet mogelijk om een unit te laten koelen terwijl de andere verwarmde.

Ik moest er dus voor zorgen dat het niet mogelijk was om verschillende binnenunits in conflicterende modi te gebruiken. In de praktijk is dit ook niet nodig, omdat je de airco eigenlijk altijd alleen gebruikt voor een van de twee zaken: koelen of verwarmen.

De oplossing was als volgt:

• geen gebruik maken van de bijgeleverde afstandsbedieningen
• in Home Assistant een parameter maken die de gebruiksmodus van de airco bepaalt (koelen of verwarmen)
• De gebruikers van de units alleen de mogelijkheid geven om de unit aan of uit te zetten, de overige parameters worden automatisch bepaald (temperatuur, gebruiksmodus, tijdsduur).

Ik heb dit uiteindelijk gedaan middels een script:

alias: Airco timer

fields:

  airco_ruimte:

    description: ruimte waar airco zich bevindt

    example: huiskamer

sequence:

  - target:

      area_id: "{{ airco_ruimte }}"

    action: timer.start

  - target:

      area_id: "{{ airco_ruimte }}"

    action: climate.turn_on

  - data:

      fan_mode: quiet

    target:

      area_id: "{{ airco_ruimte }}"

    action: climate.set_fan_mode

  - data_template:

      temperature: "{{ states.input_number.thermostaat_hoog.state | int }}"

    target:

      area_id: "{{ airco_ruimte }}"

    action: climate.set_temperature

  - data_template:

      hvac_mode: >-

        {% if states.input_select.airco_modus.state == "Verwarmen"  %} heat  {%

        else %}  cool {% endif %}

      area_id: "{{ airco_ruimte }}"

    action: climate.set_hvac_mode

mode: restart

En dit script wordt aangeroepen door middel van het starten van een timer, zodat de airco altijd maar een beperkte tijd aangaat.